TÜRKBESD ve TSE'den Regülasyonlara Uyum ve Adil Ticaret İşbirliği

 

Türkiye’nin en önde gelen firmalarını bünyesinde barındıran Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE)  “Beyaz Eşyalarda Enerji Etiketi Doğrulama Sözleşmesi”ni düzenlenen basın toplantısı ile imzaladı.TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkanı Ergün Güler ve TSE Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Vedat Demir’in imza ettiği sözleşme ile enerji etiketlerinde yanlış beyanın önüne geçilerek kamu, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör işbirliğinde piyasaya gözetimine katkı sağlamak ve nihayetinde tüketici bilinçlendirmesi sağlanması hedeflenmektedir.

 

TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkanı Ergün Güler TÜRKBESD’in sektörün % 90‘nını temsil eden sadece Türkiye'de değil dünya çapında da bilinen, tanınan ve güvenilir markalara sahip üyelerden oluştuğunu belirterek “TÜRKBESD’in bu yapısıyla beyaz eşya sektöründe regülasyonların daha sağlıklı işlemesine ve haksız rekabetin ortadan kaldırılarak adil ticaretin önünü açmada önderlik yapmasının önemi ortaya çıkıyor.” diye konuştu. Ülkenin aslında en önemli sorunun cari açık olduğuna ve cari açığının da en önemli sebebinin enerji olduğuna dikkat çeken Güler,”Ülkemizde üretilen elektrik enerjisinin yaklaşık %25’i bugün sayısı 20 milyona yaklaşan evlerde tüketiliyor. Evlerde kullanılan elektrikli ev aletleri de evlerde harcanan bu enerjisinin yaklaşık %50’sinden sorumludurlar. Yani sadece bu oranları düşündüğünüzde bile enerji verimliliğinin önemi ortaya çıkıyor.” dedi.

TÜRKBESD olarak çorbada bir tuzumuz olsun istedik

Türkiye’nin enerji verimli etiketler konusunda, Avrupa Birliği’nde yayınlanan enerji etiketi direktif ve regülasyonlarını eş zamanlı olarak Türkçeye çevirmekte ve AB ile uyum çerçevesinde AB enerji etiketi mevzuatlarının, kısa bir zaman farkı ile Türkiye’ye uyarlanarak uygulandığına değinen Güler, “Ancak, bazı durumlarda üzülerek görmekteyiz ki; deklare edilen enerji etiketi ile gerçek durum arasında bazı farklar olmaktadır.” dedi. Bu durumda, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri, yurtiçi enerji etiketi yönetmelik ve tebliğleri esas alınarak yapıldığı ve gerekli ölçme ve kontrol testlerinin de Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından gerçekleştirildiğine belirten Güler; “Ancak, biz de TÜRKBESD olarak çorbada bir tuzumuz olsun istedik ve TSE ile 1 sene süren çalışmalar doğrultusunda “Beyaz Eşyalarda Enerji Etiketi Doğrulama Sözleşmesi”ni oluşturduk.” diye konuştu.

Hem tüketiciye hem de cari açığa olumsuz etki

Sözleşmenin detaylarına değinen Güler “Ülkemiz ve geleceğimiz için enerji verimliliğini sağlaması gerekiyor. Bu da ancak, Hükümet, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve en önemlisi de tüketicinin ortak bir şekilde hareket etmesiyle olacaktır. O nedenle TÜRKBESD olarak TSE ile yaptığımız bu anlaşmanın öncelikle regülasyonlara uyum ve adil ticaret için işbirliğinin en büyük adımı olarak görüyorum.” diye konuştu.Yanlış yapılan beyanların hem tüketicinin enerji tüketimini artırarak bütçesine zarar vermekte hem de cari açığı da bu bağlamda olumsuz etkilediğini belirten Güler “Bu anlaşma ile Türkiye’de bir ilk gerçekleştireceğiz ve adil ticaretle uyuşmayan ürünlerin denetimini sağlamış olacağız.” dedi.

Artık herkes kendine bir çeki düzen verecek

TSE Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Vedat Demir “ ise, “Dünyada bu iş beyanla başlıyor. Bazen ülkelere giren ürünlerde  problem çıkabiliyor. Şöyle ki bir approved dediğimiz bir de reviewed dediğimiz kaşeli ürünler var. İhracatta yabancı gözetim firmaları sevkiyatlarda rastgele sistem ile ürün alıp test ediyorlar. Laboratuvar ve gözetim belgesi parasını bizden alıyorlar ama sonra kaşe basarken “approved” kaşesi basmıyorlar. 2 kaşe arasında uluslararası pazarda fark var. Bu üründe “approved” deniliyorsa bir anlamda garantisi vardır. Ama biz sadece kâğıtları doldurduk “reviewed” kaşesi bastık denilirse o zaman sıkıntı olabiliyor” dedi.

Demir konuşmasının devamında “TÜRKBESD’e teşekkür ediyorum ve kendilerini tebrik ediyorum. Umarım diğer STK’lara da örnek olur. Çünkü baktığınızda diğer STK’lar kendi üyelerinin sertifikasyonunu kendileri yapmaya çalışıyorlar. Halbuki akreditasyon kapsamında baktığımızda bu çok doğru değil”dedi. Bir derneğin kendi laboratuvarı olsa ve rakip ürünleri test etse bir sürü şaibe çıkabileceği uyarısı yapan Demir şöyle konuştu “Ama bu tip bir bağımsız akredite kuruluşla anlaştığınızda herhangi bir şaibe olmaz çünkü dernekle herhangi bir ekonomik çıkarımız yok, birbirimizi desteklediğimiz bir maddi boyutumuz yok. Sadece işbirliğimiz var.

Demir “Bunun yanında laboratuvar kurmak değil yaşatmak önemli. Laboratuvar malzemeleri 5 yıl sonra geçerliliğini yitiriyor. Çünkü yeni regülasyonlar, yeni AR-GE’ler geliyor. O yüzden bizim bu laboratuvarları kullanmamız gerekiyor. Diğer durumda ülke sermayesi etkin kullanılmamış oluyor. STK’larla böyle işbirliklerine çok olumlu bakıyoruz. Hem uluslararası piyasada geçerliliği oluyor hem de yaptığınız iş sizin adınıza halel getirmeyecek bir boyutta oluyor.” diye konuştu.

Bu noktada yerel üreticiyi de desteklediklerini belirten Demir “Sanayi üretecek ki ülkemiz de zenginleşsin. Bu işbirliği ile hem standartlara uygun olmayan ithal ürünler frenlenecek, hem de daha yüksek standartlarda ürün girmesine vesile olacak. Artık herkes kendine bir çeki düzen verecek. Artık mevzuat kapsamında yürütülen Piyasa Gözetim Denetiminin yanında ilgili STK’mız bu alanda katkı vermek istiyor. Bu şekilde birinin gözünden kaçan diğerinin gözünden kaçmayacaktır. Ülkemize hayırlı uğurlu olsun. Örnek olsun” dedi.

Demir, Avrupa ve Türkiye’den Suudi Arabistan Standartları Organizasyon’una (SASO) gidecek tüm ürünlerin de TSE laboratuvarlarından geçeceği bilgisini de verdi. Demir Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Sanayi Genel Müdürlüğü üzerinde organize ettiği Türkiye laboratuvar ve test altyapısı ile ilgili bir de web sitesi organize ettiğini söyledi.

 

 

 

Böyle bir işbirliği, kayıt dışından faydalananları ciddi şekilde endişelendirecektir

TÜRKBESD Başkan Yardımcısı Fatih Özkadı Temmuz 2012 itibariyle A+ dışında enerji etiketine sahip olan ürünlerin piyasaya arz edilmediğinden bahisle “ Bu noktada, bu işbirliğini çok önemsiyoruz. Türkiye’de her yıl 2 milyon buzdolabı piyasaya giriyor ve bunların bir kısmı da A+ dışında. Biz TÜRKBESD olarak bunu istemiyoruz. Bakın bu nokta çok önemli. Böyle bir işbirliğini bize Bakanlık zorlamadı. Bu tamamen gönüllü bir işbirliği, o yüzden çok kıymetli. O yüzden istiyoruz ki A+ ın dışında buzdolabı satılmasın. Satılanları da biz bu işbirliği kapsamından tespit edelim. Ve TSE yapılan testlerle elde edilen bu raporları Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız hatta Gümrük ve Ticaret Bakanlığımıza iletelim ki gerek yurtdışından gelen gerekse yurtiçinde üretilen bu ürünler engellensin.“ diye konuştu.

Bu tip oluşumların kamuoyuna duyurulmasının bazı noktalarda sıkıntıların önünü kestiğini belirten Özkadı şunları söyledi:  “TÜRKBESD sektörün yüzde 90’ını temsil ediyor ve Türkiye’de de bir tane TSE var başka yok. Böyle bir işbirliği, kayıt dışından faydalananları ciddi şekilde endişelendirecektir. Bu bile başlı başına çok önemli.”

STK’ların Bakanlıklar üzerinde bilgilendirici rolü etkin olmalı

TSE Deney ve Kalibrasyon Merkezi Başkanı Abdullah Haltaş ise” ithal ürünlerle ilgili olarak biz hangi ürünlere nasıl bakacağımızı biz belirlemiyoruz. Bunu düzenleyici kuruluş olarak Ekonomi Bakanlığı tebliği ve ekindeki listelere göre belirliyor. Belirli periyodlarda ürünleri alıyor ve inceliyoruz. Sanayicimiz ülkeye girmesini uygun görmediği ürünleri ilgili Bakanlıklara bildirmeli ve bu ülke için bir risk teşkil edebilir demeli. STK’ların bu noktada Bakanlıklar üzerinde bilgilendirici rolünün etkin olması çok önemli.” diye konuştu.

Toplantıda TSE Elektroteknik ve Kimya Laboratuvarları Grup Başkanı Ramazan Gümüştaş ve TÜRKBESD Genel Sekreteri Öykü Korkmaz da hazır bulundu.  Konuşmalardan ve soru cevap sonrasında iki kurum arasında sözleşme imza edildi.  

Sözleşme ve sistem nasıl işleyecek?

  • TÜRKBESD tarafından, beyan değerlerinde sıkıntı olduğuna inandığımız ürünlere ait marka ve model bilgileri ile başvuru işlemi, TÜRKBESD tarafından TSE’ye yapılacak. Deneyler ve değerlendirmeler ise TSE tarafından yapılacak ve raporlanacaktır.
  • TSE test faaliyetleri, ürüne ait ilgili enerji etiketleme tebliğinin ekinde yer alan “Piyasa Gözetim ve Denetimi Amaçlı Doğrulama Prosedürü”nde yer alan parametrelerin test ve raporlanması ile sınırlı olacaktır.
  • Deneylerin yapılabilmesi için gerekli bilgilerin üretici firmalardan temin edilebilmesi için TSE, üretici firma ile doğrudan elektronik posta ve/veya resmi yazı ile temasa geçecektir.
  • TSE, testlerin tamamlanmasını takiben en fazla iki hafta içinde nihai test raporunu oluşturacaktır.
  • Sonrasında da beyanın dışında bir durumun ortaya çıkması halinde TÜRKBESD, TSE test raporlarını referans alarak Sözleşme kapsamında test edilen ürün/ürünler hakkında gerekli yasal işlemlerin yapılması için ilgili mercilere başvuru yapabilecektir.